Karl Marx - Các Mác, được nhân loại biết đến như là nhà tư tưởng thiên tài, nhà cách mạng vĩ đại, lãnh tụ kiệt xuất... Mác đã cùng Ph. Ăng - ghen xây dựng nên hệ thống lý luận cách mạng và khoa học, là kim chỉ nam, vũ khí tinh thần sắc bén soi sáng sự nghiệp cách mạng của giai cấp công nhân, nhân dân lao động và các dân tộc bị áp bức trên toàn thế giới trong cuộc đấu tranh xóa bỏ áp bức, bóc lột.
Sinh ngày 5-5-1818 ở thành phố Trier trên bờ sông Mozel, một nhánh của sông Rhein, Vương quốc Phổ. Từ nhỏ C.Mác đã nhận được sự giáo dục đầy tính nhân đạo của cha mình - ông Hen-rích Mác - một nhà luật học có tài, am hiểu sâu sắc tư tưởng của các nhà khai sáng Pháp. Dưới ảnh hưởng của gia đình và các mối quan hệ tiến bộ trong xã hội đã sớm hình thành hướng đi của cuộc đời trong ông. Ở tuổi 17, C. Mác tiếp thu nền giáo dục cổ điển và ông học tập một năm tại khoa luật thuộc Đại học Bonn. Ông đính hôn với bà Jenny von Westphalen khi 18 tuổi. Từ đó ông bắt đầu chịu ảnh hưởng bởi triết lý của G. W. F Hegel mà sau đó chi phối phong trào Chủ nghĩa duy tâm Đức. Sau khi hoàn thành luận án Tiến sĩ, ông chuyển sang báo chí và bắt đầu cộng tác với tờ Fheinische Zeitung. Ông trở thành chủ bút, nhưng sau tòa soạn bị đóng cửa và Mác lại chuyển về Paris (1843). Khi ở Paris ông đã phát triển hiệp hội lâu dài với F. Ăng ghen và cho ra đời các bản thảo, đặt ra những suy luận về chủ nghĩa cộng sản. Sau khi bị trục xuất khỏi Pháp, ông chuyển đến Brussels và ghi chép lại những tư tưởng triết học trong Luận cương về Feuerbach…
Cuộc đời của C.Mác đầy gian khổ nhưng những phát minh của Ông đã đem lại bước phát triển nhảy vọt đối với nhận thức về lịch sử nhân loại, về xã hội và đã đem lại những thành tựu lớn lao trong sự nghiệp giải phóng con người. Sự nghiệp của C.Mác là trọn đời đấu tranh vì lý tưởng giải phóng giai cấp, giải phóng loài người thoát khỏi mọi hình thức áp bức, bóc lột, bất công và mọi sự tha hóa của hệ thống sản xuất tư bản chủ nghĩa hiện đại, C.Mác đã để lại cho nhân loại một di sản tư tưởng đồ sộ, sâu sắc.
Trong những thành tựu của C. Mác có ba thành tựu có thể coi là ba phát minh vĩ đại mà Người để lại cho chúng ta và thế hệ mai sau là: Thứ nhất, tìm ra quy luật phát triển của lịch sử loài người: Lần đầu tiên trong lịch sử nhân loại, những quy luật cơ bản chi phối sự vận động và phát triển của xã hội đã được C. Mác tìm ra là: quy luật về sự phù hợp của quan hệ sản xuất với tính chất, trình độ phát triển của lực lượng sản xuất; cơ sở kinh tế xã hội quyết định kiến trúc thượng tầng của xã hội; tồn tại xã hội quyết định ý thức xã hội chứ không phải ngược lại ý thức xã hội quyết định tồn tại xã hội; sự thay thế lẫn nhau của các hình thái kinh tế - xã hội như là một quá trình lịch sử - tự nhiên,…; Thứ hai, tìm ra quy luật vận động riêng của phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa hiện đại và của xã hội tư sản do phương thức đó đẻ ra - quy luật giá trị thặng dư: Với việc phát hiện ra quy luật giá trị thặng dư trong nền sản xuất tư bản chủ nghĩa, C.Mác đã làm nên cuộc cách mạng trong lĩnh vực kinh tế chính trị học. Ông không chỉ phát hiện ra quy luật kinh tế cơ bản của phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa – quy luật quyết định các mặt chủ yếu, các quá trình kinh tế chủ yếu của chủ nghĩa tư bản, mà qua đó còn vạch trần bản chất bóc lột của chủ nghĩa tư bản, bác bỏ những luận điệu về “tự nguyện”, “công bằng” trong quan hệ giữa nhà tư bản và người công nhân; chỉ rõ những mâu thuẫn không thể giải quyết được của xã hội tư bản - mâu thuẫn giữa tính xã hội ngày càng phát triển của lực lượng sản xuất với tính tư nhân trong chế độ tư hữu về tư liệu sản xuất, giữa giai cấp công nhân với những nhà tư bản, giữa những nhà tư bản với nhau trong quá trình cạnh tranh để đạt giá trị thăng dư tối đa,…;Thứ ba, tìm ra sứ mệnh lịch sử của giai cấp vô sản: Trên cơ sở phân tích khách quan, khoa học những điều kiện kinh tế của nền sản xuất tư bản chủ nghĩa cũng như những điều kiện chính trị, xã hội đã tạo nên các quan hệ giai cấp trong xã hội tư bản, C.Mác đã làm sáng tỏ sứ mệnh lịch sử của giai cấp vô sản - giai cấp đại diện cho lực lượng sản xuất tiên tiến; giai cấp có đủ điều kiện khách quan quy định sứ mệnh của mình, có đủ năng lực, phẩm chất để thực hiện sứ mệnh giải phóng chính bản thân mình tiến tới giải phóng toàn thể nhân loại.
Cùng với những thành tựu, phát minh vĩ đại, suốt cuộc đời nghiên cứu khoa học và hoạt động cách mạng, C. Mác cùng Ph. Ăng-ghen xây dựng nên chủ nghĩa Mác, một học thuyết, một hệ thống lý luận khoa học và cách mạng, bao gồm triết học Mác-xít, kinh tế chính trị học Mác-xít và chủ nghĩa xã hội khoa học. Ðây là những cơ sở lý luận khoa học, vũ khí tư tưởng sắc bén trong cuộc đấu tranh tự giải phóng và giải phóng nhân loại của giai cấp vô sản trên toàn thế giới.
Trên cơ sở những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác và thực tiễn đấu tranh cách mạng, V. I. Lê-nin đã kế thừa sự nghiệp của C. Mác và Ph. Ăng – ghen, bổ sung, phát triển, làm phong phú về nhiều vấn đề quan trọng trong bối cảnh chủ nghĩa tư bản đã chuyển sang giai đoạn chủ nghĩa đế quốc, như lý luận về chủ nghĩa đế quốc và cách mạng vô sản; lý luận về chiến lược và sách lược của giai cấp vô sản trong thời đại mới; lý luận về vấn đề dân tộc, thuộc địa, về phong trào giải phóng dân tộc; lý luận về vai trò của đảng và nhà nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội… trở thành chủ nghĩa Mác - Lênin. Những nguyên lý nền tảng của chủ nghĩa Mác được V.I.Lê-nin vận dụng sáng tạo để giải quyết những vấn đề của cách mạng vô sản thế giới trong tình hình mới đã đem lại sự thắng lợi của Cách mạng Tháng Mười Nga vĩ đại và một hệ thống xã hội chủ nghĩa ra đời, đóng vai trò to lớn trong tiến trình phát triển của thế giới hiện đại và của xã hội loài người.
Ðối với cách mạng Việt Nam, Chủ nghĩa Mác - Lê-nin đã trở thành sức mạnh vật chất và di sản tinh thần quý báu, gắn liền với truyền thống yêu nước của dân tộc ta. Trên con đường đi tìm chân lý cứu nước, Nguyễn Tất Thành, Nguyễn Ái Quốc, sau này là Chủ tịch Hồ Chí Minh, đã sớm tiếp thu ánh sáng của chủ nghĩa Mác - Lênin, tìm thấy con đường giải phóng các dân tộc thuộc địa gắn chặt với cuộc đấu tranh của giai cấp vô sản.
Kết hợp chủ nghĩa Mác - Lê-nin với chủ nghĩa yêu nước, phong trào công nhân và phong trào yêu nước Việt Nam, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã sáng lập nên Ðảng Cộng sản Việt Nam để lãnh đạo sự nghiệp cách mạng Việt Nam. Từ khi thành lập năm 1930 đến nay, Ðảng Cộng sản Việt Nam đã lãnh đạo nhân dân Việt Nam tiến hành cuộc đấu tranh cách mạng lâu dài, gian khổ, vượt qua muôn vàn khó khăn, thử thách, giành được những thắng lợi vĩ đại và đang vững bước đi lên chủ nghĩa xã hội. Những thắng lợi vĩ đại mà Ðảng Cộng sản Việt Nam và nhân dân Việt Nam giành được trong 88 năm qua, đặc biệt là trong sự nghiệp đấu tranh giành độc lập dân tộc, thống nhất Tổ quốc và hơn 30 năm đổi mới đất nước là minh chứng sinh động, khẳng định sự đúng đắn, giá trị, ý nghĩa to lớn và sức sống bền vững của chủ nghĩa Mác - Lê-nin, mà C.Mác là một trong những lãnh tụ đầu tiên sáng lập.
Có thể nói, C. Mác không chỉ là nhà tư tưởng vĩ đại, đã giải đáp được các vấn đề mà loài người tiên tiến nêu lên, mà còn là vị lãnh tụ thiên tài, một người bạn chân thành, chung thủy, một tấm gương mẫu mực về đạo đức cách mạng cao đẹp, luôn lấy đấu tranh cho tự do và hạnh phúc của nhân loại làm lẽ sống, lý tưởng và sứ mệnh của cả cuộc đời. Tư tưởng của C.Mác đã trở thành nội dung cốt lõi, là thế giới quan khoa học, phương pháp luận khoa học trong nhận thức và cải tạo thế giới.
Kỷ niệm 200 năm Ngày sinh C.Mác là dịp để chúng ta ôn lại các học thuyết, tư tưởng của Người, đồng thời bày tỏ lòng biết ơn, sự ngưỡng mộ, tôn vinh và tri ân những cống hiến của Người đối với gia cấp công nhân, nhân dân lao động và các dân tộc bị áp bức trên toàn thế giới nói chung, giai cấp công nhân và nhân dân lao động Việt Nam nói riêng. Khẳng định lại giá trị những di sản tư tưởng của C.Mác, đẩy mạnh học tập, nghiên cứu phương pháp vận dụng sáng tạo, phát triển, đóng góp vào kho tàng lý luận của chủ nghĩa Mác – Lênin vào hoạt động của các tổ chức Đảng, Nhà nước đặc biệt trong thời kỳ đầy biến động của thế giới hiện nay. Bên cạnh đó, đấu tranh, phản bác những luận điệu, quan điểm sai trái, phủ định giá trị, công lao, cống hiến vĩ đại của C. Mác đối với nhân loại, phát huy sức mạnh đại đoàn kết dân tộc, nỗ lực phấn đấu bảo vệ và xây dựng vững chắc thành quả xã hội chủ nghĩa vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội dân chủ, công bằng, văn minh.
Đinh Nhài