“Hoan hô chiến sĩ Điện Biên
Chiến sĩ anh hùng
Đầu nung lửa sắt
Năm mươi sáu ngày đêm
khoét núi, ngủ hầm, mưa rầm, cơm vắt
Máu trộn bùn non
Gan không núng
Chí không mòn,…”
Những chiến sĩ Điện Biên đã làm nên Chiến thắng Điện Biên Phủ lừng lẫy năm châu, trấn động địa cầu, bắt sống Tướng Đờ Cát và gần 12.000 binh lính Pháp lầm lũi, cúi đầu ra hàng.
Sau khi tiếp quản Điện Biên Phủ, quân ta đã thu được rất nhiều chiến lợi phẩm có giá trị như: hai chiếc xe tăng M24 Chaffee của Mỹ sản xuất, một chiếc ô tô G.M.C. còn mới, đạn dược, thuốc men, lương thực,…
Song chiến lợi phẩm quan trọng và có giá trị nhất mà ta thu được của thực dân Pháp trước khi diễn ra trận đánh đó là tấm “Sơ đồ Tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ”. Tấm bản đồ đã góp phần quan trọng làm nên chiến thắng lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu.
Trước ngày diễn ra chiến dịch Điện Biên Phủ, ta thu được tấm “Sơ đồ Tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ” của quân viễn chinh Pháp vẽ ngày 17 tháng 12 năm 1953 trong cặp sách của một tên sĩ quan Pháp bị tử trận trong lần tập kích của quân đội ta. Tấm sơ đồ vẽ chi tiết, chính xác đội hình chiến đấu của quân Pháp từ đồi Độc Lập, Bản Kéo thuộc phân khu Bắc, qua đồi Him Lam, đồi D, đồi A, Tây sân bay, Nam sân bay thuộc phân khu Trung tâm đợi đến cứ điển Hồng Cúm thuộc phân khu Nam.
Hơn nữa, trong một đêm đầu tháng 12/1953, đồng chí Nguyễn Ngọc Bảo cùng phân đội trinh sát thuộc cục C2 đột nhập vào căn cứ của địch để nắm tình hình và nhặt được một dù hàng đỏ chở hai thùng hàng. Về đến đơn vị mở ra mới biết một thùng là 25 một tấm bản đồ Điện Biên Phủ tỉ lệ 1/25.000 với đầy đủ các chi tiết về bình độ, địa hình khớp với tấm sơ đồ ta đã chiến được trong cặp sách của tên sĩ quan Pháp và thùng thứ hai là 32 tấm ảnh hàng không chụp khu vực Điện Biên Phủ còn mới do máy bay Pháp thả xuống cho Tướng De Castries, nhưng quân ta đã chiếm được.
Các chiến sĩ trinh sát đã báo cáo ngay cho đồng chí Hoàng Văn Thái, Tham mưu trưởng chiến dịch, ngay lập tức, những tấm bản đồ trên đã được vận chuyển về địa phương, sao chép thành hàng nghìn tấm bản đồ và đưa ra mặt trận, phát cho từng chiến sĩ, kịp thời sử dụng trong suốt chiến dịch.
Tấm bản đồ đã góp phần không nhỏ vào chiến thắng của chiến dịch Điện Biên Phủ. Từ những tọa độ, căn cứ, đội hình chiến đấu của Pháp trên bản đồ, pháo cối, súng cối, hỏa tiễn,… của ta đã xối xả, nhả bom đạn dội trên đầu kẻ thù, làm tiêu hao, tiêu diệt nhiều sinh lực của địch, đập tan mọi âm mưu phản công của chúng.
Đúng như lời miêu tả đau buồn của nhà báo Pháp Bác-na Phôn khi ông có mặt tại sở chỉ huy chiến dịch quân viễn chinh Pháp tại chiến trường Điện Biên Phủ: “…Những thiệt hại về sinh mạng của quân đội Pháp đã là một tổn thất nặng thì việc Việt Minh chiếm được những tấm bản đồ 1:25.000 khu vực Điện Biên Phủ mới in là một mất mát lớn hơn. Từ bản đồ này, pháo binh Việt Minh có điều kiện chỉ huy bắn với độ chính xác cao gây thiệt hại nặng cho quân viễn chính Pháp sau này…”.
Và những tấm ảnh hàng không do máy bay trinh sát Pháp chụp từ trên cao khu vực Mường Thanh với những dòng chú thích: “Cao điểm Phích-típ, cao điểm Se-nơ… vành đai chiến hào quân Việt Minh ngày 1 tháng 5 năm 1954, ngày 3 tháng 5, ngày 5 tháng 5 năm 1954”. Trên những tấm ảnh hàng không của Pháp chụp sẽ không bao giờ có ngày 6 tháng 5 và ngày 7 tháng 5 năm 1954, vì 5 giờ 30 phút ngày 7 tháng 5, toàn bộ quân địch tại trung tâm Điện Biên Phủ đã cúi đầu ra hàng, ta bắt sống Tướng Đờ Cát.
Bản chính “Tấm bản đồ chiến lợi phẩm” được trưng bày trong Viện Bảo tàng lịch sử Quân đội Việt Nam. Rất nhiều bản sao chép của tấm bản đồ được cất cẩn thận bởi những đồng chí trực tiếp tham gia kháng chiến, hay là báu vật của thân nhân các chiến sĩ đã hi sinh. Đời đời thế hệ trẻ sau này sẽ luôn trân trọng bảo vật chiến tranh quan trọng này.
Ngoài chiến lợi phẩm quan trọng là tấm bản đồ ta chiếm được trước chiến dịch Điện Biên Phủ ra, sau chiến thắng ta còn chiếm được rất nhiều chiến lợi phẩm có giá trị khác. Sau này các chiến lợi phẩm thu được phục vụ đắc lực trong cuộc kháng chiến chống Pháp, đuổi Mỹ dành lại độc lập cho dân tộc ta. Một trong những chiến lợi phẩm đó là chiếc ô tô G.M.C. còn mới chuyên dùng chở tướng Đờ Cát.
Chiếc xe được giao cho đồng chí Trương Vĩnh Thăng và Phan Văn Hán lái xe chuyên chở rất nhiều chiến lợi phẩm từ trung tâm Điện Biên Phủ ra vòng ngoài Tuần Giáo, xe còn được dùng để kéo pháo 105 ly phục vụ cho nhà làm phim Các-men quay cuốn phim nổi tiếng về Điện Biên Phủ ngay tại chiến trường chưa hết mùi khói.
Sau đó, chiếc xe ô tô chiến lợi phẩm G.M.C. mới được đồng chí Trương Vĩnh Thăng đưa từ Điện Biên Phủ trở về Tuyên Quang, chuyển rất nhiều chuyến hàng chiến lợi phẩm về xuôi. Có lần anh lái chiếc xe chiến lợi phẩm sang tận Bằng Tường bên Trung Quốc. Khi qua biên giới, các đồng chí giải phóng quân nhân dân Trung Quốc yêu cầu dừng xe và hỏi giấy tờ. Khi nhìn thấy đồng chí Thăng lái chiếc xe chiến lợi phẩm và giới thiệu chiếc cờ Pháp bị bắn nát đằng sau xe và nói mấy tiếng thật tự hào “Điện Biên Phủ, Điện Biên Phủ”, các đồng chí Trung Quốc đã cho xe qua. Chiếc xe chiến lợi phẩm này sau được chuyển về Tổng cục Cung cấp.
Không chỉ vậy, chiến lợi phẩm giá trị nhất mà ta thu được trong chiến dịch Điện Biên Phủ là hai chiếc xe tăng M24 Chaffee rất mạnh.
Trong chiến dịch Điện Biên Phủ 1954, Pháp đã đưa lên tập đoàn cứ điểm ở lòng chảo Điện Biên hàng trăm loại vũ khí tối tân, trong đó có 10 chiếc xe tăng M24 Chaffee do Mỹ sản xuất. Những chiếc xe này được tháo rời ở sân bay Cát Bi và chuyển bằng đường hàng không lên Điện Biên rồi lắp ráp lại.
10 chiếc xe tăng đã được biên chế thành đại đội số 3 thuộc Trung đoàn kỵ binh hạng nhẹ số 1. Trong đó có một xe chỉ huy mang tên Conti và 3 phân đội. Quân Pháp bố trí 2 phân đội với 6 xe ở Mường Thanh và 1 phân đội với 3 xe ở Hồng Cúm. Giao chiến ác liệt trong 56 ngày đêm đã làm cho địch tổn thất rất nhiều khí tài, vật lực và nhân lực. Trong đó, quân đội ta tiêu diệt 8 chiếc xe tăng M24 Chaffee, còn 2 chiếc trở thành chiến lợi phẩm của ta.
Sau này, những chiếc xe tăng chiến lợi phẩm ấy đã tham gia vào đoàn quân Việt Minh duyệt binh mừng chiến thắng ở trên cánh đồng Mường Phăng, ngày 13-5-1954. Bộ đội ta ngồi trên xe tăng M24 với lá cờ “Quyết chiến, quyết thắng” cùng di ảnh của Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại và được nhà quay phim Roman Carmen ghi vào trong bộ phim tài liệu nổi tiếng “Việt Nam” của ông.
Chiến thắng Điện Biên Phủ đã làm cả thế giới “nghiên mình” trước những người lính cụ Hồ đơn sơ nhỏ bé mà buộc “thằng Pháp lênh khênh” cúi đầu ra hàng. Thật tự hào biết mấy Người chiến sĩ Điện Biên anh hùng. Lược lại quá khứ lịch sử đau thương và anh hùng sẽ làm cho thế hệ trẻ chúng ta biết trân quý giá trị thực của cuộc sống hòa bình hôm nay. Chúng em sẽ luôn cố gắng tiếp bước truyền thống tốt đẹp của cha ông, gắng sức học tập, rèn luyện phẩm chất đạo đức, xây dựng quê hương ngày càng giàu đẹp hơn nữa theo đúng tâm nguyện mà Bác Hồ kính yêu mong mỏi: Đưa non song Việt Nam trở nên tươi đẹp, đưa dân tộc Việt Nam bước tới đài vinh quang để sánh vai với các cường quốc trên thế giới.
Tài liệu tham khảo
1. Điện Biên Phủ: Ký ức 60 năm / Đỗ Sâm. - H. : Quân đội nhân dân , 2014. - 215 tr. ; 21 cm.
2. Hoan hô chiến sĩ Điện Biên : Thơ / Tố Hữu. - H. : Quân đội nhân dân , 1964. -80 tr ; 19 cm.
3. Bảo tàng lịch sử Quân sự Việt Nam - http://btlsqsvn.org.vn
Đào Thanh