Nếu ai đã từng đặt chân đến Đồng Nai thì chắc hẳn không khỏi trầm trồ khen ngợi về những di tích lịch sử văn hóa trên mảnh đất có nền văn minh cổ xưa này. “Thành Biên Hòa” là một trong những di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh được UBND tỉnh Đồng Nai công nhận theo Quyết định số 876/QĐ-UBND ngày 21/3/2008.
Chúng ta đã biết gì về “Thành Biên Hòa”?. Giá trị đích thực của nó là gì, không gian và chiều dài lịch sử của di tích như thế nào? Chắc hẳn, nhiều người còn đang thắc mắc về điều này.
Để trả lời đầy đủ các câu hỏi trên Thư viện tỉnh Đồng Nai xin trân trọng giới thiệu đến quý bạn đọc tác phẩm “Di tích lịch sử văn hóa Thành cổ Biên Hòa” của nhà xuất bản Đồng Nai, do Huỳnh Văn Tới chủ biên. Sách khổ 23x25cm, dày 197 trang chia 6 phần:
Phần 1: Dấu ấn thời gian với nội dung ghi lại chiều sâu văn hóa lịch sử của Thành Biên Hòa.
Phần 2: nói về các công trình văn hóa trong không gian văn hóa gắn với Thành Biên Hòa.
Phần 3: trình bày về những sự kiện bi hùng “Biên Thành thất thủ”.
Phần 4: Hiện trạng di tích khi chính quyền tiếp quản, quản lý.
Phần 5: Quá trình phục dựng và tu bổ di tích để bảo tồn và phát triển.
Phần 6: Kết quả khảo cổ chứng minh Thành cổ Biên Hòa gắn với văn hóa cổ thời khuyết sử ở Đồng Nai.
Tìm hiểu cuốn sách người đọc được biết di tích còn lại của Thành Biên Hòa là một công trình xây dựng từ thời nhà Nguyễn nhưng mang dáng dấp kiến trúc biệt thự Pháp rất độc đáo. Kiến trúc Thành Biên Hòa là sự kết hợp độc đáo, hài hòa giữa văn hóa phương Đông và phương Tây tạo cho văn hóa Việt Nam phong phú và đa dạng.
Thành Biên Hòa là một căn cứ quân sự lớn của Nhà nước phong kiến Việt Nam cuối thế kỷ XIX, với lực lượng đồn trú khá hùng hậu, kỹ thuật xây kiểu Vauban tiên tiến. Tuy nhiên, với kỹ thuật chiến tranh và tổ chức chiến đấu vượt trội quân Pháp không mấy khó khăn chiếm được. Chúng đã nhanh chóng phá hủy thành cũ để dựng lên một thành mới quy mô nhỏ hơn nhưng phòng thủ chắc chắn hơn.
Cuốn sách được kết cấu thành 6 phần theo thứ tự thời gian trong tiến trình lịch sử, ở mỗi phần tác giả đều tinh chọn những thông tin ở các tài liệu tin cậy. Bằng những sơ đồ, bản đồ, hình ảnh minh họa giúp người đọc dễ hình dung về di tích lịch sử văn hóa Thành Biên Hòa trong suốt chiều dài lịch sử, trong không gian văn hóa thiêng liêng của xứ Đồng Nai, trong hoạt động bảo tồn và phát triển của chính quyền. Đồng thời giáo dục thế hệ trẻ tình yêu quê hương đất nước qua di sản văn hóa.
Còn chờ đợi gì nữa, hãy đến với “Di tích lịch sử văn hóa Thành cổ Biên Hòa xưa” để tìm hiểu về giá trị lịch sử của di tích được xem là khu thành cổ nhất vùng đất Nam bộ và chiêm ngưỡng nghệ thuật kiến trúc, có tuổi đời trên 300 năm.
Sách hiện có tại Thư viện tỉnh Đồng Nai. Trân trọng giới thiệu cùng bạn đọc.
Yên Yên