Chiến thắng Điện Biên Phủ không những là một đòn quyết định đánh vào vị trí đế quốc Pháp đã thống trị bán đảo Đông Dương gần một thế kỷ mà còn là một đòn đánh mạnh làm rung chuyển cả hệ thống thuộc địa của chủ nghĩa đế quốc quốc tế. Ba tiếngĐiện Biên Phủ đã trở thành tiếng sét chiến thắng giòn giã vang dội khắp trái đất, cổ vũ mạnh mẽ phong trào giải phóng của dân tộc bị áp bức trên toàn thế giới đang đứng lên giành tự do độc lập. Chiến dịch cũng là thành quả của đường lối cách mạng và khoa học, luôn bám sát thực tiễn, phát hiện quy luật hành động đúng đắn. Nó đánh dấu một bước phát triển vượt bậc của lực lượng kháng chiến toàn dân mà nòng cốt là lực lượng vũ trang nhân dân. Chiến thắng vĩ đại đó đã làm thay đổi hẳn cục diện chiến tranh, kết thúc vẻ vang cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và can thiệp Mỹ.
Điện Biên Phủ, một chiến dịch tiến công quân địch tập trung đông nhất, với quy mô sử dụng lực lượng, phương tiện,vũ khí kỹ thuật lớn nhất bằng hình thức tiến công trận địa tương đối hiện đại đã tiêu diệt gọn một tập đoàn cứ điểm mạnh nhất của địch. Quân đội ta từ chỗ mới tiêu diệt được từng tiểu đoàn địch phòng ngự trong công sự vững chắc và thường chỉ đánh trong đêm, đã tiến lên tiêu diệt 21 tiểu đoàn phòng ngự trong một tập đoàn cứ điểm mạnh nhất Đông Dương, với 8 trung tâm đề kháng, 49 cứ điểm và đánh liên tục trong 58 ngày đêm, đã tiêu diệt, bắt sống hơn 1 vạn 6 nghìn quân địch, đại bộ phận là lính Âu - Phi tinh nhuệ. Đó là một đỉnh cao của sự chi viện về mọi mặt của hậu phương đối với tiền tuyến với khẩu hiệu “tất cả để chiến thắng”. Trong suốt 8 năm kháng chiến, nhân dân ta đã tích cực phục vụ tiền tuyến, nhưng chưa bao giờ nhân dân ta lại góp sức người, sức của nhiều như trong chiến dịch này. Các hội đồng ủng hộ tiền tuyến thành lập khắp nơi để chi viện cho Điện Biên Phủ. Cả một hậu phương hừng hực lửa đấu tranh đánh bại giai cấp địa chủ, tiêu diệt đế quốc xâm lược. Cả vùng tự do và vùng bị tạm chiến, nhân dân ta đã góp 261.500 dân công và đã góp 27.400 tấn gạo. Ngay đồng bào Tây Bắc mới được giải phóng trong chiến dịch này cũng đã góp 7.300 tấn gạo. Có đồng bào sẵn sàng đưa bát gạo cuối cùng của mình ra tiền tuyến cho bộ đội giết giặc. Hàng đoàn dân công, thanh niên xung phong, ngày đêm trèo đèo lội suối, mặc máy bay địch, mặc bom nổ chậm, mặc bao nguy nan khác, dùng sức người chuyển một số lượng lớn lương thực, đạn dược cho bộ đội chiến đấu. Không có sự đóng góp sức người sức của to lớn ấy của nhân dân không thể có chiến thắng Điện Biên Phủ lịch sử.
Chiến thắng lịch sử này đã nói lên vai trò vô cùng quan trọng của bộ đội chủ lực. Đi theo sự phát triển của kháng chiến, trên cơ sở toàn dân vũ trang, ba thứ quân: dân du kích, bộ đội địa phương, bộ đội chủ lực của ta đều lớn mạnh lên từng bước. Bộ đội chủ lực là nòng cốt của lực lượng vũ trang cách mạng, có tác dụng quyết định trong việc tiêu diệt sinh lực chủ yếu của địch. Có bộ đội chủ lực mới tạo nên quả đấm mạnh, đánh vào lực lượng tinh nhuệ của địch, làm chuyển biến được cục diện chiến tranh. Có bộ đội chủ lực mạnh mới phân tán được lực lượng cơ động chiến lược của địch tạo điều kiện thuận lợi cho chiến tranh du kích phát triển để xây dựng các binh đoàn chủ lực tập trung để tiêu diệt hoàn toàn quân địch.
Chiến thắng vĩ đại Điện Biên Phủ là thắng lợi của đường lối xây dựng, lãnh đạo của Đảng đối với quân ta, là lãnh đạo về chính trị, tư tưởng và tổ chức, các mặt đó không thể tách rời nhau. Một hệ thống tổ chức Đảng trong quân đội từ đại đội trở lên đã được xây dựng và ngày càng được củng cố và kiện toàn. Chế độ lãnh đạo của Đảng trong quân đội là chế độ lãnh đạo tập thể, tức chế độ đảng ủy lãnh đạo, thủ trưởng phân công phụ trách, cũng được kiện toàn thêm một bước. Trên chiến trường Điện Biên Phủ cũng như trên các chiến trường phối hợp, trong từng làng và tổ chiến đấu khắp nơi các cấp đảng bộ, chi bộ, tổ đảng, đảng viên đã nêu cao vai trò lãnh đạo đoàn kết quần chúng, biến quyết tâm của Đảng thành quyết tâm của quần chúng, anh dũng chiến đấu, xung phong dẫn đầu bộ đội trong tất cả các tình huống chiến đấu cam go và ác liệt.
Chiến thắng Điện Biên Phủ bắt nguồn sâu xa từ truyền thống yêu nước nồng nàn, tinh thần độc lập, tự chủ, ý chí quật cường, bất khuất, trí thông minh sáng tạo; tình đoàn kết nhân ái là những nhân tố chủ yếu tạo nên bản sắc văn hóa của dân tộc ta được hun đúc qua mấy nghìn năm lịch sử. Trong thời đại mới, sức sống mãnh liệt của văn hóa Việt Nam đã được khơi dậy mạnh mẽ, được nâng lên tầm cao mới, dưới ánh sáng chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh để tạo nên sức mạnh phi thường, lần lượt đánh thắng hai đế quốc lớn, giành thắng lợi trọn vẹn cho sự nghiệp giải phóng dân tộc, góp phần xứng đáng vào sự nghiệp cách mạng thế giới.
Tinh thần Điện Biên Phủ là tinh thần tôn trọng thực tế, nắm vững quan điểm thực tiễn, không chủ quan duy ý chí, luôn bám sát sự phát triển của thực tiễn, khi thấy tình hình thay đổi thì mục tiêu tiêu diệt địch ở Điện Biên Phủ vẫn giữ vững, nhưng kiên quyết thay đổi cách đánh, dù cách đánh ấy đã thành Nghị quyết đang triển khai, tìm ra cách đánh phù hợp để giành thắng lợi. Đây là bài học sâu sắc nhất về lãnh đạo và chỉ huy trong chiến dịch Điện Biên Phủ.
Sức mạnh làm nên chiến thắng Điện Biên Phủ là sức mạnh của khối đại đoàn kết dân tộc, sức mạnh của toàn dân, của cả nước. Dưới sự lãnh đạo của Đảng và Bác Hồ, chúng ta đã động viên được toàn quân toàn dân, từ tiền tuyến đến hậu phương vào trận quyết chiến Điện Biên Phủ. Lần đầu tiên chúng ta đã tập trung gần 5 sư đoàn chủ lực mạnh vào một trận đánh, động viên các chiến trường trong cả nước và hai nước bạn Lào, Campuchia chiến đấu phối hợp với chiến trường chính Điện Biên Phủ. Chúng ta đã huy động sức người sức của từ vùng tự do Thanh- Nghệ- Tĩnh, Tây Bắc, Việt Bắc đến nhiều tỉnh vùng địch tạm chiếm ở Bắc Bộ chi viện cho Điện Biên Phủ. Hàng chục vạn đồng bào đã hăng hái đi dân công, thanh niên xung phong tham gia làm đường, vận tải tiếp tế, phục vụ chiến dịch, bảo đảm hậu cần cho một mặt trận xa hậu phương hàng năm, bảy trăm cây số, trong điều kiện đường sá khó khăn, phương tiện vận tải thô sơ thiếu thốn, địch đánh phá ác liệt; làm được một việc mà kẻ thù không thể ngờ tới ta có thể làm được
Ngày nay, phát huy tinh thần Điện Biên Phủ chúng ta hãy nêu cao lòng yêu nước, tinh thần độc lập tự chủ, tự tôn dân tộc, tự lực tự cường, không cam chịu nghèo nàn và lạc hậu, quyết tâm vượt qua thách thức, phát huy trí thông minh sáng tạo, dám nghĩ dám làm, làm nên một “Điện Biên Phủ” mới trong sự nghiệp đổi mới. Mỗi người, mỗi tổ chức có những nỗ lực vượt bậc, làm nên những đỉnh cao thành tích mới, những “Điện Biên Phủ” lớn nhỏ trên các lĩnh vực kinh tế, khoa học, giáo dục, văn hóa, xã hội. Như chúng ta đã từng thực hiện được bước tiến vượt bậc trong sản xuất, xuất khẩu lương thực, biến những vùng, những hộ nghèo đói trở thành giàu có đạt đỉnh cao trong thi tài văn hóa, khoa học trên thế giới, đạt được một bước tiến vượt bậc về thành tích thi đấu của tuổi trẻ Việt Nam trong SEA Games 22. Điều cực kỳ quan trọng là chúng ta phải thực hiện cho được chủ trương coi khoa học và giáo dục là quốc sách hàng đầu, làm cho con người Việt Nam tiến lên chiếm những đỉnh cao của khoa học, làm cho khoa học - giáo dục thật sự trở thành động lực, nhất định chúng ta sẽ tạo nên những bước phát triển vượt bậc về kinh tế - xã hội, thực hiện thắng lợi Nghị quyết Trung ương 9 vừa qua của Đảng, góp phần sớm khắc phục sự tụt hậu, từng bước đưa nước ta tiến lên nhanh và vững, sánh vai cùng các nước trung bình rồi các nước tiên tiến trên thế giới.
Điện Biên Phủ để lại bài học lịch sử quan trọng cho các thế hệ mai sau. Sự thống nhất ý chí và hành động của các nước xã hội chủ nghĩa, toàn thể loài người tiến bộ có khả năng đập tan những mối đe dọa quái đản nhất của chủ nghĩa đế quốc. Điện Biên Phủ dạy rằng ngay cả hiện nay, để ngăn chặn những thế lực hiếu chiến của chủ nghĩa đế quốc và phản động phải luôn củng cố sức mạnh quân sự của cộng đồng xã hội chủ nghĩa, đoàn kết mọi lực lượng tiến bộ của trái đất vào một mặt trận chống chiến tranh chống đế quốc.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Điện Biên Phủ Qua Những trang tư liệu, nhiều tác giả, NXB Quân đội nhân dân, 2014, 551 tr.
2. Chiến Dịch Điên Biên Phủ toàn thắng & dưới góc nhìn của người nước ngoài, nhiều tác giả, NXB Thời đại, 2013, 431 tr
Yên Yên