|
Thư viện Tỉnh Đồng Nai > Những Nhà Giáo Tiêu Biểu Việt Nam
|
|
|
THẦY CAO XUÂN HUY (1900- 1983)
|
|
Thầy Cao Xuân Huy quê ở làng Cao Xá, huyện Diễn Châu, tỉnh Nghệ An, là cháu nội của cụ Cao Xuân Dục (thượng thư bộ Học triều Nguyễn). Tốt nghiệp Trường Cao đẳng Sư phạm Hà Nội từ 1925, ông đã công hiến trọn đời mình cho việc giảng dạy. Dạy học tại các trường ở Huế, Sài Gòn, làm hiệu trưởng Trường trung học Nguyễn Xuân Ôn ở Nghệ An ngay sau Cách mạng tháng Tám, rồi là giáo sư chuyên về triết học cổ đại phương Đông ở các trường đại học Hà Nội. Ông là trưởng ban Hán học, trưởng ban Văn học cổ đại ở Viện Văn học Việt Nam, trực tiếp phụ trách lớp đại học Hán Nôm.
|
Ngoài một số bài viết, trên các tạp chí (rất ít), bài phát biểu ở các hội nghị khoa học, Cao Xuân Huy không để lại một tác phẩm nào. Song những bài giảng của ông ở các lớp - nhất là ở lớp đại học Hán Nôm - đều là những công trình nghiên cứu sáng giá. Sau khi ông mất, các học trò của ông đã tập hợp những bài giảng của thầy (tất nhiên là chưa đầy đủ và chưa hẳn là nguyên văn của Cao Xuân Huy). Đã có cuốn sách: “Tư tưởng phương Đông, gợi những điểm nhìn tham chiến” do Nguyễn Huệ Chi soạn, chú và giới thiệu. Giới nghiên cứu Việt Nam thừa nhận Cao Xuân Huy đã có cách luận giải rất sáng tạo về nhiều luận thuyết triết học phương Đông, cả Phật, Nho, Lão. Ông được xem là một nhà đạo học sâu sắc ở nước ta. Nhiều nhà nghiên cứu trên thế giới, ở Trung Quốc và Liên Xô, cũng đều công nhận như vậy. về lịch sử tư tưởng Việt Nam, Cao Xuân Huy cũng có những đóng góp quan trọng:
Ông chỉ ra được những nét đặc sắc về mặt triết học của các học giả như Lê Quý Đôn, Nguyễn Trường Tộ, Nguyễn Đức Đạt và đặc biệt là của nhà vua Tự Đức.
Về tư cách người thầy, Cao Xuân Huy thực sự là một thầy giáo dạy người không mỏi. Ông đã tự nói là: Cả đời tôi chỉ có một ao ước: “Đắc thiên hạ anh tài nhi giáo dục chi” (tìm được người tài giỏi mà dạy dỗ, Tap chí Văn hoc số 5-1983). Và “tôi yêu nghề dạy học vì đây là một nghề mà càng cho đi bao nhiêu lại càng được bấy nhiêu”[1] . Phong cách giảng dạy của ông rất nhất quán ở sự thâm trần, uyên giáo và thường đến mức: giảng kỹ càng từng chữ, phát hiện từng khía cạnh sâu sắc mà bất ngờ. Ngay trong cuộc sống riêng, ông cũng tạo nên một nếp đặc biệt: giàu suy tư, không quan tâm đến thế cuộc. Ở cuốn sách sưu tập, biên giải nói trên. Nguyễn Huệ Chi đã có ý kiến đúng khi xếp Cao Xuân Huy vào trong “thế giới người hiền”.
Sưu tầm
[1] Câu này do Đào Thái Tôn trích dẫn, in trong sách “Những gương mặt trí thức” (VHTT 1998), trang 447
|
|
|
Số lượt người xem:
56
Bản inQuay lại
|
|
|
|
|
|