“Sáng ngời chất ngọc anh hùng” là một trong những bộ sách được Ban Thường vụ Tỉnh ủy chủ trương biên soạn nhân Kỷ niệm 320 năm hình thành và phát triển vùng đất Biên Hòa - Đồng Nai vào năm 2018.
Nhằm phổ biến rộng rãi bộ sách quý đến đông đảo các tầng lớp nhân dân về những tấm gương Bà mẹ Việt Nam anh hùng, Anh hùng Lực lượng Vũ trang nhân dân và Anh hùng Lao động tỉnh Đồng Nai trong kháng chiến và trong thời bình, để khơi gợi lòng yêu nước, tự hào, tự tôn dân tộc, truyền thống “uống nước nhớ nguồn” của nhân dân Việt Nam. Đồng thời, khuyến khích động viên trong nhân dân có những sáng kiến, phát minh hay, thiết thực, những hành động, việc làm cụ thể để có thể áp dụng rộng rãi trong lao động và học tập, và hơn nữa là vận động ngày càng nhiều hơn nữa những tấm lòng thiện nguyện, nhằm tiếp tục tri ân, chăm sóc các mẹ Việt Nam anh hùng còn sống… Thư viện tỉnh Đồng Nai xin trân trọng giới thiệu đến quý bạn đọc bộ sách quý Sáng ngời chất ngọc anh hùng do Nhà Xuất bản Đồng Nai phát hành.
Bộ sách bao gồm 3 tập, 4 cuốn tổng hợp đầy đủ danh sách các bà mẹ Việt Nam anh hùng, các tập thể, cá nhân Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân, Anh hùng Lao động tỉnh Đồng Nai từ những năm trao thưởng đầu tiên đến nay (cuối năm 2018). Để tìm hiểu kỹ hơn về tài liệu này, chúng ta hãy cùng đi sâu vào từng tập của bộ sách này nhé.
Tập I của bộ sách có tên Anh hùng Lực lượng Vũ trang nhân dân tỉnh Đồng Nai, tập sách do Tiến sĩ Huỳnh Văn Tới và nhà báo Nguyễn Thị Thùy Trang cùng nhiều cộng tác viên biên soạn, biên tập. Tập tài liệu có dung lượng 695 trang, viết về 56 tập thể và 31 cá nhân đã được Nhà nước truy tặng, phong tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng Vũ trang nhân dân qua các đợt. Các cá nhân và tập thể anh hùng đều có thành tích xuất sắc, tiêu biểu trong chiến đấu, giữ gìn an ninh, trật tự, an toàn xã hội; trung thành với Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa; có đạo đức, phẩm chất cách mạng, nội bộ đoàn kết tốt; tổ chức Đảng, đoàn thể trong sạch, vững mạnh. Phẩm chất anh hùng của cá nhân và tập thể đã được ươm mầm, nở hoa, tỏa sáng trong kháng chiến chống ngoại xâm của Đảng bộ và quân dân Đồng Nai anh hùng. Tập sách là nguồn tư liệu quý giá, tổng hợp và tôn vinh những Anh hùng Lực lượng Vũ trang nhân dân của tỉnh Đồng Nai qua các thời kỳ, góp phần bổ sung thêm giá trị truyền thống cách mạng tốt đẹp cho quê hương Đồng Nai.
Lật dở từng trang sách, chúng ta sẽ bắt gặp đầu tiên là các tập thể Anh hùng Lực lượng Vũ trang nhân dân. Các tập thể này xuất hiện ở khắp các mặt trận từ Trung ương, địa phương, bộ đội, du kích, đặc công, trinh sát, quân y, dân y, tình báo, giao thông, thông tin liên lạc, tù chính trị. Đi sâu vào tiểu sử của từng đơn vị, ta nhận thấy tuy có những đơn vị hiện đã không còn phiên hiệu trong tổ chức nhưng thành tích anh hùng vẫn là sức mạnh tinh thần trong đời sống như: Chi đội 10 Chiến khu Đ, Đại đội Lam Sơn, Tiểu đoàn 1 và Tiểu đoàn 2 Đặc công U1, Đội Trinh sát Vũ trang Long Khánh và các đội du kích địa phương trong kháng chiến… Có đơn vị đặc biệt toàn nữ như Đội cối Xuân Lộc, còn gọi là Đội nữ pháo binh huyện Xuân Lộc. Có tập thể được phong tặng đủ các danh hiệu cao quý của Nhà nước: Anh hùng Lực lượng Vũ trang nhân dân, Anh hùng Lao động, Đơn vị cấp huyện đạt chuẩn Nông thôn mới (huyện Xuân Lộc, thị xã Long Khánh). Đối với các cá nhân Anh hùng Lực lượng vũ trang cũng vậy, có rất nhiều anh hùng liệt sĩ, có những liệt sĩ chưa qua tuổi 20 (Hồ Thị Hương, Lê A), có liệt sĩ anh hùng là người thuộc dân tộc ít người (Điểu Cải), có anh hùng là tình báo lỗi lạc (Trần Văn Trung), có những anh hùng là chiến sĩ đặc công lừng danh (Nguyễn Tấn Vàng, Bùi Văn Hòa, Lê Bá Ước)… Mỗi người là một bông hoa có hương sắc riêng trong vườn hoa anh hùng lung linh nhiều màu sắc.
Khác với Tập 1, Tập II của bộ sách Sáng ngời chất ngọc anh hùng sẽ giúp bạn đọc đi vào tìm hiểu những anh hùng trên mặt trận lao động. Cuốn sách có tên gọi Anh hùng Lao động tỉnh Đồng Nai do Huỳnh Văn Tới và nhà báo Nguyễn Tôn Hoàn (Tổng biên tập Báo Đồng Nai) biên soạn với sự cộng tác của các phóng viên Báo Lao động Đồng Nai. Tuy có dung lượng chỉ bằng 1/3 số trang của Tập 1, nhưng với 200 trang chính văn và một số hình ảnh tư liệu, cuốn sách đã tập hợp và tôn vinh 18 tập thể và 6 cá nhân ở Đồng Nai đã đón nhận danh hiệu Anh hùng Lao động.
Qua các đợt phong tặng của Nhà nước, trên địa bàn tỉnh Đồng Nai có 21 tập thể và 05 cá nhân được đón nhận danh hiệu Anh hùng Lao động. Các tập thể và cá nhân Anh hùng Lao động thuộc nhiều thành phần: doanh nghiệp, doanh nhân trong và ngoài quốc doanh; công nghiệp, nông nghiệp, dịch vụ, giáo dục, y tế và các địa phương… Tất thảy đều có thành tích xuất sắc, tiêu biểu trong phong trào thi đua yêu nước.
Đi sâu vào nội dung cuốn sách, bạn đọc sẽ được cung cấp nhiều thông tin chi tiết về những tập thể và cá nhân được phong tặng danh hiệu Anh hùng Lao động. Đối với các tập thể, Bệnh viện Đa khoa Thống Nhất, Trường Phổ thông Trung học Tân Phú, Công ty Cổ phần Chăn nuôi heo Phú Sơn, Công ty Đường Biên Hòa, Công ty cổ phần Xây dựng và Sản xuất vật liệu xây dựng Biên Hòa, Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam (chi nhánh Đồng Nai) là những đơn vị được phong tặng sớm nhất vào năm 2000… và gần đây nhất là đơn vị thị xã Long Khánh (năm 2016). Mỗi tập thể đều có bề dày thành tích xuất sắc, liên tục được nhiều Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ và Huân chương, Huy chương của Chủ tịch nước…
Về cá nhân, người được phong tặng danh hiệu Anh hùng Lao động sớm nhất là ông Nguyễn Phong Lưu – Ban Xây dựng 67, Bộ Giao thông Vận tải (năm 1972), gần đây nhất là ông Lê Văn Kiểm – Cựu chiến binh, Chủ tịch Hội đồng Quản trị, Tổng Giám đốc Công ty Golf Long Thành (năm 2008). Trong số cá nhân Anh hùng Lao động, đáng chú ý là nữ anh hùng Nguyễn Thị Ngời – một công nhân cạo mủ cao su ở nông trường Hàng Gòn đạt danh hiệu Anh hùng Bàn tay vàng và tấm lòng vàng đối với ngành cao su truyền thống (năm 1985).
Đồng tác giả với Tập 1 của bộ sách, Tập 3 của bộ sách được Tiến sĩ Huỳnh Văn Tới và nhà báo Hà Thị Thanh Thúy (Biên tập viên Báo Đồng Nai) cùng 20 cộng tác viên biên soạn, biên tập. Có tổng cộng 1.700 trang, Tập 3 của bộ sách bao gồm 2 cuốn: Bà mẹ Việt Nam Anh hùng tỉnh Đồng Nai (Phần 1) và Bà mẹ Việt Nam Anh hùng tỉnh Đồng Nai (Phần 2), sách được thiết kế trên trang giấy khổ vừa, bìa cứng dày, nội dung chính được in đậm màu vàng trên nền xanh nước biển rất nổi bật và đẹp mắt.
Đến với Tập III của bộ sách, Bà mẹ Việt Nam Anh hùng tỉnh Đồng Nai, bạn đọc có thể nhận thấy được sự kỳ công của ban biên tập, tập sách thực hiện gian nan nhất so với hai tập sách trên, bởi nội dung trình bày các số liệu, tư liệu thu thập được về 1.118 bà mẹ được Chủ tịch nước quyết định tặng và truy tặng danh hiệu Bà mẹ Việt Nam Anh hùng qua các đợt của 11 đơn vị huyện, thị xã, thành phố trên địa bàn tỉnh. Trong thực tế, mỗi bà mẹ có hoàn cảnh khác nhau, song đều giống nhau ở phẩm chất anh hùng: Thương chồng, thương con, hy sinh, kiên trì, bao dung; vừa đóng góp tâm sức cho cách mạng; vừa sinh thành, nuôi dưỡng, cống hiến chiến sĩ ưu tú cho đất nước, chịu đựng mất mát, đau thương do chồng, con hy sinh trong kháng chiến. Có bà mẹ cả mẹ và con đều là bà mẹ Việt Nam Anh hùng, có mẹ, chồng, con đều là liệt sĩ, bản thân mẹ cũng là liệt sĩ. Hơn nữa, có mẹ hy sinh bản thân mình để bảo vệ cán bộ cách mạng, khi cải táng vẫn còn đầu đạn M79 trong phần ngực hài cốt. Thậm chí, chỉ trong thời gian 4 tháng mà có mẹ phải 4 lần khóc vì những đứa con của mình dứt ruột sinh ra phải hy sinh…
Trải dài suốt 1.700 trang giấy, là tên tuổi và chiến công của 1.118 mẹ Việt Nam Anh hùng được trình bày theo đơn vị hành chính, thuận tiện hơn nữa là phần sau của sách có thêm Danh sách Tra cứu các mẹ Việt Nam Anh hùng theo chữ cái Alpha B để bạn đọc dễ tìm kiếm. Đi sâu tìm hiểu về gia cảnh, thân thế và phẩm chất anh hùng cách mạng của từng mẹ, thì chắc chắn rằng bạn đọc không thể không xót xa trước những cống hiến và sự hy sinh của các mẹ, nhưng rất đỗi tự hào về các mẹ, các mẹ thật vĩ đại. Vì độc lập tự do và hòa bình của quê hương đất nước, các mẹ đã động viên chồng, con tham gia cách mạng, thậm chí nuốt nước mắt vào trong khi nhận tin chồng và các con đã anh dũng hy sinh. Thầm nghĩ, có nỗi đau nào hơn khi chính mình chứng kiến cảnh chồng, con mình bị giặc bắt, giết và tù đày, thế nhưng các mẹ đã vượt qua được nỗi đau đó, tiếp tục động viên các con còn lại tiếp tục chiến đấu bảo vệ quê hương đất nước và trả thù cho cha anh của mình… Thật vĩ đại biết bao, khi đất nước có các mẹ, các mẹ đã làm rạng rỡ quê hương Đồng Nai nói riêng, non sông Việt Nam nói chung, góp thêm công sức của mình vào sự nghiệp giải phóng quê hương đất nước, tô thêm vào trang vàng truyền thống đấu tranh bất khuất của dân tộc…
Có thể nói bộ sách “Sáng ngời chất ngọc anh hùng” thực sự là một hệ thống tài liệu quý giá cho việc lưu truyền, nghiên cứu, giáo dục truyền thống về phẩm chất anh hùng cách mạng của các mẹ, của những tập thể, cá nhân anh hùng cần được phát huy trong xây dựng, bảo vệ và phát triển đất nước. Không chỉ bởi chiến tranh đã làm nên tên tuổi của họ mà cả trong thời bình, tấm gương của những anh hùng ấy luôn ngời sáng, họ luôn sống và lao động vì lý tưởng cách mạng sẵn sàng chiến đấu và hy sinh khi Tổ quốc cần, thật tự hào biết mấy khi Tổ quốc ta có những người con anh hùng như họ.
Với nội dung được trình bày rõ ràng, trình tự, khoa học và tin cậy, chắc chắn bộ sách “Sáng ngời chất ngọc anh hùng” sẽ là tài liệu tham khảo bổ ích và giá trị đối với đông đảo bạn đọc gần xa, góp phần phục vụ đắc lực cho công tác nghiên cứu, học tập và tham khảo của các tầng lớp nhân dân, nhất là trong Hội thi tìm hiểu về giá trị văn hóa, lịch sử tỉnh Đồng Nai năm 2019.
Trân trọng kính mời quý bạn đọc tìm hiểu và nghiên cứu về bộ sách quý này./.
Đinh Nhài