“Cách mạng tháng Tám năm 1945 là cuộc cách mạng giải phóng dân tộc điển hình trong thế kỷ XX, thắng lợi của Cách mạng tháng Tám đã để lại cho Đảng và dân tộc ta nhiều bài học kinh nghiệm quý báu, trong đó có bài học về một đảng tiên phong lãnh đạo đã đề ra đường lối cách mạng đúng đắn; vấn đề giành và giữ chính quyền; vấn đề dự đoán thời cơ và nắm thời cơ trong những bước ngoặc lịch sử cách mạng… những bài học đó vẫn giữ nguyên giá trị trong công cuộc xây dựng phát triển nước ta hiện nay”.
Cách nay vừa tròn 70 năm vào những ngày Cách mạng tháng Tám lịch sử, dưới sự lãnh đạo của Đảng và Bác Hồ toàn dân ta đứng lên tổng khởi nghĩa giành chính quyền về tay nhân dân, chấm dứt sự tồn tại hàng ngàn năm của chế độ phong kiến lỗi thời, đập tan ách thống trị của chủ nghĩa thực dân, phát xít tàn bạo gần một thế kỷ đối với dân tộc ta, đưa đến sự thành lập Nhà nước Việt Nam dân chủ cộng hòa với bản Tuyên ngôn Độc lập bất hủ do Chủ tịch Hồ Chí Minh soạn thảo đọc tại Quảng trường Ba Đình ngày 2/9/1945. Cách mạng tháng Tám thành công đã đem lại quyền tự do và quyền làm chủ thực sự cho nhân dân lao động; mở ra một kỷ nguyên mới cho dân tộc Việt Nam đó là kỷ nguyên của Độc lập – Tự do và chủ nghĩa xã hội.
Lệnh tổng khởi nghĩa được phát hành rộng rãi và được toàn dân hưởng ứng
Thắng lợi của Cách mạng tháng Tám đã lập nên nước công nông đầu tiên trong lịch sử nước ta và cũng là nhà nước công nông đầu tiên ở Đông Nam Châu á. Nhân dân ta từ thân phận nô lệ trở thành người dân của một nước độc lập, làm chủ vận mệnh của mình. Việt Nam ta từ một nước thuộc địa nửa phong kiến trở thành một nước độc lập, tự do và dân chủ. Đảng ta từ một Đảng hoạt động bí mật, bất hợp pháp trở thành một Đảng cầm quyền. Đây còn là thắng lợi của Chủ nghĩa Mác - Lê nin được vận dụng sáng tạo vào hoàn cảnh lịch sử cụ thể cách mạng Việt Nam, là thắng lợi của tư tưởng Hồ Chí Minh, của Đảng và đường lối cách mạng đúng đắn và sáng tạo gắn liền độc lập dân tộc với Chủ nghĩa xã hội. Với thắng lợi của Cách mạng tháng Tám đã đưa nước ta trở thành một trong nước đi tiên phong trong việc xây dựng chế độ xã hội mới, chế độ dân chủ nhân dân, tiến lên chủ nghĩa xã hội, thực hiện hoài bão, ước mơ của biết bao thế hệ người Việt Nam.
Thắng lợi từ Cách mạng tháng tám
Thắng lợi của Cách mạng tháng Tám là thắng lợi đầu tiên của cách mạng ở những nước thuộc địa, nửa thuộc địa do Đảng của giai cấp công nhân lãnh đạo. Được ví như một quả bom có sức công phá mạnh làm sụp đổ thành trì chủ nghĩa thực dân kiểu cũ, làm thức tĩnh các dân tộc bị áp bức bóc lột trên thế giới vùng dậy, báo hiệu một kỷ nguyên mới, kỷ nguyên độc lập, tự do và chủ nghĩa xã hội. Khi đánh giá về ý nghĩa và tính thời đại của cuộc Cách mạng Tháng Tám, Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ rõ: “Chẳng những giai cấp lao động mà nhân dân Việt Nam ta có thể tự hào, mà giai cấp lao động và những dân tộc bị áp bức nơi khác cũng có thể tự hào rằng: Lần này là lần đầu tiên trong lịch sử cách mạng của các dân tộc thuộc địa và nửa thuộc địa, một Đảng mới 15 tuổi đã lãnh đạo cách mạng thành công, đã nắm chính quyền toàn quốc”1.
Ngày 2/9/1945 Bác Hồ đọc bản tuyên ngôn độc lập tại quảng trường Ba Đình
Phát huy thắng lợi của Cách mạng tháng Tám và để giữ vững nền độc lập – tư do của dân tộc vừa mới giành được, từ năm 1945 – 1975 cả dân tộc Việt Nam dưới sự lãnh đạo của Đảng và Bác Hồ tiếp tục đứng lên tiến hành hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược; gần mười ngàn ngày toàn Đảng, toàn dân, toàn quân vừa chiến đấu vừa xây dựng để thực hiện khát vọng sâu thẳm của tâm thức Việt Nam “không có gì quý hơn độc lập tự do”. Đất nước được thống nhất, giang sơn thu về một mối dưới ngọn cờ yêu nước và chủ nghĩa xã hội dưới sự lãnh đạo của Đảng cả nước ta kiên định một lập trường cách mạng qúa độ đi lên chủ nghĩa xã hội với khẩu hiệu “Xây dựng và Bảo vệ tổ quốc xã hội chủ nghĩa”. Sau 30 năm Đảng lãnh đạo nhân dân tiến hành sự nghiệp đổi mới, đất nước ta hôm nay đã đạt được những thành tựu đáng tự hào. Kinh tế tăng trưởng nhanh và tương đối ổn định, đất nước ta ra khỏi tình trạng kém phát triển; lĩnh vực văn hóa - xã hội đạt những thành tựu quan trọng; diện mạo đất nước có nhiều thay đổi, chính trị- xã hội ổn định, quốc phòng - an ninh được củng cố, thế và lực của Việt Nam trên trường quốc tế được nâng lên, tạo những tiền đề quan trọng để đẩy nhanh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước; nâng cao chất lượng cuộc sống của toàn thể nhân dân.
Toàn cảnh lễ đài trong ngày đọc bản Tuyên ngôn độc lập
Những thành tựu của cách mạng Việt Nam trong 70 năm qua tiếp tục khẳng định những giá trị, tầm vóc, ý nghĩa lịch sử của cuộc Cách mạng tháng Tám năm 1945 - cuộc cách mạng giải phóng dân tộc điển hình trong thế kỷ XX, một thắng lợi vĩ đại đã để lại cho Đảng và dân tộc ta nhiều bài học kinh nghiệm quý báu, trong đó có bài học về một đảng tiên phong lãnh đạo đã đề ra đường lối cách mạng đúng đắn; vấn đề giành và giữ chính quyền; vấn đề dự đoán thời cơ và nắm thời cơ trong những bước ngoặc lịch sử cách mạng… những bài học đó vẫn giữ nguyên giá trị trong công cuộc xây dựng phát triển đất nước hiện nay.
Nhìn lại quá khứ, dân tộc ta đã đi qua những dặm dài của lịch sử đầy vinh quang và gian khó, Cách mạng thánh Tám năm 1945 mãi mãi là thành quả của khát vọng lòng dân, của sức mạnh đại đoàn kết dân tộc dưới sự lãnh đạo của Đảng và lãnh tụ Hồ Chí Minh. Các thế hệ người Việt Nam có quyền tự hào về lịch sử vẻ vang của dân tộc, kế tục, gìn giữ và viết tiếp những trang sử hào hùng của ông cha cho mai sau là nhiệm vụ của thế hệ chúng ta hôm nay./.
1 (Nguyễn Mạnh Hà - Bàn thêm về tính chất của Cách mạng Tháng Tám tại Việt Nam; Tạp chí Công Sản tháng 9/2010).
H Hạnh